main content

Латте дегеніміз не және оны үйде қалай дайындау керек

Ең танымал сусындардың бірі — латте. Таңқаларлық емес, өйткені ол кофе әлеміндегі аңыз ғой. Біз оның латте макиатодан айырмашылығы неде екенін және оны үйде қалай дайындау керектігі туралы айтып береміз.

Латте кофесі («caffè latte») — италиян тілінен аударғанда «сүт қосылған кофе» — эспрессо негізіндегі кофе-сүт сусыны дегенді білдіреді. Латтенің нәзік сүтті дәмі тым қанық кофе сусындарын ұнатпайтындарға қолайлы. Көлемі 250-300 мл стандартты латте дайындау үшін бір порция эспрессо мен көбік пайда болғанша алдын ала шайқалған ыстық сүтті алады. Көбік қақпағының қалыңдығы шамамен 0,5 см.

Біздің мақаламыздан латте кофесі туралы көбірек біліңіз және, әрине, бұл сусынды үйде жасап көріңіз! Біз NESCAFÉ® еритін кофесінің негізінде оңай қайталауға болатын классикалық рецептпен және оның ерекше нұсқаларымен бөлісеміз!

Латтенің пайда болу тарихы

Латтенің пайда болу орны мен уақыты туралы нақты айту қиын, өйткені Еуропа елдерінде кофе ғасырлар бойы сүтпен сұйылтылған. Кейбір мәліметтерге сәйкес, латте кофесі туралы ең алғашқы жазбаша ескерту 1867 жылы Уильям Дин Хоуэллстің «Италия бойынша саяхат» эссесінде пайда болды. Онда автор Италиялық Триесттен Венецияға кемемен саяхаты туралы айтты. Теңіз сапарының бір күнінде таңғы ас кезінде жазушы «латте кофесінің» дәмін татты. Әрине, бұл сусын ХХІ ғасырда кофе әуесқойлары үйренген латтеден өзгеше болды.

MasterClass басылымының мәліметі бойынша, Калифорния штатының Беркли қаласындағы бариста Лино Мейоринді заманауи кофе латтесінің авторы деп санауға болады. 1959 жылы Caffe Mediterraneum кафесінде Лино капучино мен эспрессо макиато (caffè macchiato) (латте макиатомен шатастырмаңыз!) көлемі тым кішігірім болып көрінетін келушілерді қуанту үшін эспрессо мен сүттің қос порциясына негізделген үлкен көлемді сусынды дайындап көрді.

Алайда, латте АҚШ-та кофе тұтыну мәдениетін бастаған Starbucks кофеханаларының арқасында танымал болды. Осы желінің арқасында эспрессо негізіндегі сусындар бүкіл елде танымал болды, ал латте мәзірге жеке позиция ретінде енгізілді. Бірте-бірте сүттің үлкен порциясы бар кофе кез келген кафе мен мейрамханада дайындала бастады, ал оның рецептісі қоспалармен әртараптандырылды, біз олар туралы әрі қарай айтып береміз.

Латте дайындау ережелері, капучинодан айырмашылығы

Латтенің стандартты порциясы ¼ эспрессо мен ¾ шайқалған жылы сүттен тұрады, ал көлемі 250-300 мл құрайды. Латтенің басты ерекшелігі — кофе дәндерінің жұқа хош иісі бар сүттің нәзік, сәл тәтті дәмі.

Кейде латте кофесін капучиномен шатастырады, бірақ олардың арасында айтарлықтай айырмашылық бар:

  • стандартты латте порциясының көлемі капучино порциясынан үлкен;
  • латтеге көбірек сүт қосады;
  • латтеде сүт дәмі басым, ал капучиноның дәмі мен хош иісінде кофе басым;
  • латте бетіндегі көбік капучиноға қарағанда айтарлықтай жұқа.

Латте кофесін қалай дайындау керек

Как приготовить латте

Латте кофесі үшін бір стандартты эспрессо порциясын дайындайды. Ол үшін суды қайнатып, 1 шай қасық еритін кофе мен 30 миллилитр ыстық суды араластыру керек. Содан кейін эспрессо қыздырылған шыны стақанға немесе үлкен көлемді шыныаяққа құйылады. Егер сіздің қол астыңызда автоматты немесе мүйізше кофеқайнатқыш болмаса, онда сіз латте негізін туркада, гейзерлік кофеқайнатқышта немесе NESCAFÉ® еритін кофесінен дайындай аласыз. Мысалы, латте кофесі үшін арнайы «алтын» қуырылған Арабика дәндерінен жасалған NESCAFÉ® Gold немесе дәндерді қараңғы қуыру арқылы одан да бай дәмі бар NESCAFÉ® Gold Aroma Intenso өте қолайлы.

Сүт көбігін шайқау үшін сізге қол капучинаторы немесе френч-пресс қажет. Сүттің температурасы 60 °C-тан 65 °C-қа дейін болуы керек, сонда сусын өзіне тән тәтті, кілегейлі дәмге ие болады. Егер сүттің температурасы одан жоғары болса, онда латте кофесінің дәмінде ащы ноталар пайда болады, ал көбік борпылдақ және «құрғақ» болады. Сүттің бетінде тұрақты көбік пайда болған кезде, ол ыстық эспрессо бар саптыаяққа мұқият құйылады.

Латте мен латте макиатоның айырмашылықтары

Латте латте макиатодан тек сүт пен кофені біріктіру тәсілімен ерекшеленеді. Латтенің дәстүрлі нұсқасында барлық ингредиенттер араласады, ал латте макиатода қабаттар айқын көрінеді: ыстық сүт, эспрессо, сүт көбігі. Мөлдір шыны стақанда мұндай сусын керемет көрінеді, ал орындалуы өте қарапайым: алдымен сүтті шайқап, содан кейін кофеге қосу керек. Әр түрлі тығыздықтар мен температуралардың арқасында эспрессо сүтпен араласпайды және стақанда әдемі қабаттарды көруге болады. Латте макиато көбігінің бетінде кофе дағы қалады: мүмкін, сондықтан сусын latte macchiato деп аталды, ол италиян тілінен аударғанда «дақты», «дақталған» дегенді білдіреді.

Ингредиенттердің құрамы мен таңдауы

Латте дәмі ол дайындалған ингредиенттердің сапасына тікелей байланысты. Біз сізге сусынның дәмі мен хош иісімен рахаттану үшін неге көңіл бөлу керектігін айтамыз.

Кофе

Латте дайындау үшін кофені таңдағанда келесілерге назар аударыңыз:
Сұрып:
негіз — эспрессо кофесі — үшін сәйкесінше 70% 30%-ға қатынасында Арабика мен Робуста дәндерінің қоспасын алыңыз. Арабика цитрус және гүл ноталары бар жидек қышқылдығымен ерекшеленеді. Робуста сусынға қанықтық, шоколад, жаңғақтар, дәмдеуіштер мен нан ноталарын, сондай-ақ аздап ащы дәм береді. Кофенің хош иістері мен дәмдік нюанстарын айтарлықтай жұмсартатын және «сөндіретін» сүттің үлкен порциясынан дайын латтедегі таңдалған дәндердің барлық ерекшеліктерін сезіну мүмкін емес те болуы шығар.
Қуыру дәрежесі:
латте үшін орташа қуырылған дәндерді алған дұрыс. Егер сіз ақшыл қуыруды таңдасаңыз, онда сусынның дәмінде шамадан тыс қышқылдық пайда болады, ал қараңғы қуыруайтарлықтай ащылық әкеледі. Латте үшін негізді жаңа қуырылған дәндерден дайындауға кеңес береміз — екі айдан аспаған. Шынында да, уақыт өте келе кофеден алынған эфир майлары ұшып жоғалады, яғни дайын сусынның дәмі мен хош иісі сізді толық қуантпайды.
Ұнтақтау:
болашақ латте үшін эспрессо кофенің дәмі бай және теңдестірілген болуы үшін орташа ұнтақталған дәндерден дайындалған жөн. Егер сіз тым үлкен ұнтақтауды алсаңыз, онда қайнату — экстракция үдерісі кезінде кофенің дәмі мен хош иісі толық ашылмайды және сүт қосылғаннан кейін біржола өшеді. Дәндерді тым ұсақтау сусынға айтарлықтай ащы және жағымсыз дәм береді. Ең дұрысы, дәнді ұнтақтау дәл эспрессо дайындауының алдында жүруі қажет, өйткені ұнтақталған кофе ұнтақталғаннан кейін бірден дәм мен хош иісті қасиеттерін жоғалтады. Егер қол астыңызда кофе тартқыш болмаса және сіз ұнтақталған кофе сатып алсаңыз, оны бір аптадан артық сақтамағаныңыз жөн.
Латте в высокой чашке

Сүт

Классикалық латте кофесінің рецептісінде майлылығы 2,5-3,2% болатын сиыр сүті пайдаланылады. Бірақ сіз өсімдік сүтін де ала аласыз: бадам, соя, сұлы, кокос, орманжаңғақ немесе кешью жаңғағынан сүтті. Таңдалған сүтке байланысты дайын сусынның дәмінде кофе хош иісін сәтті көрсететін ерекше ноталар пайда болады.

Су

Дәмді сапалы кофенің негізгі компоненттерінің бірі — су. Кофе сусындарын дайындау үшін сүзгіден өткен немесе бөтелкедегі сусындарды қолданған дұрыс. Кофеге арналған су мөлдір, бөтен иіссіз және хлорсыз болуы керек. Егер сіз химиялық терминдерден қорықпасаңыз, онда судың минералдануы 100 мг/л, ал рН деңгейі жеті болуы керек деп қосамыз!

Латтені қалай дұрыс ішу керек

Как правильно пить латте

Латте сабаншамен мөлдір биік стақанда немесе фарфордан немесе керамикадан жасалған, жылуды жақсы сақтайтын қалың қабырғалары бар үлкен шыныаяқта беріледі. Сусынның оңтайлы температурасы — 60-70 °C. Латтені бірден ішкен дұрыс: ол салқындағанға және көбік ергенге дейін. Қалауыңыз бойынша, сусынға қант қосуға немесе сүт беретін табиғи тәттіліктен ләззат алуға болады. Латте бетіндегі көбікті какаомен, үгітілген шоколадпен, шәрбатпен немесе көбіктен жасалған кескінмен безендіреді — бұл әдіс латте-арт деп аталады.

Латте-арт

Латте-арт

Сүт көбігінің көмегімен кофе сусынының бетінде кескіндер мен өрнектер жасау өнері Италияда XX ғасырда пайда болды. Ең танымал және жасауға қарапайым өрнектер — розетта, қызғалдақ және жүрек, олардың негізінде одан да күрделі композициялар жасалады. Негізгі өрнектер эспрессоға шайқалған сүтті белгілі бір жылдамдықпен және белгілі бір бұрышпен жұқа ағынмен қосу арқылы қолданылады. Латте-арт техникасы арнайы курстарда оқытылады, ал баристалар арасында шеберлікке сайысуға болатын конкурстар жиі ұйымдастырылады.

Мінсіз латте-арт үшін нақты баптаулармен кофеқайнатқышта дайындалған эспрессо порциясын қолданады, сонда бетінде содан кейін ол композицияның бір бөлігіне айналатын тығыз көбік крема́ пайда болады. Біртекті және тұрақты сүт көбігін дайындау үшін майлылығы кемінде 2,5% сүт алады. Ингредиенттерді питчердің — арқасында сүтті кофеге жұқа ағынмен құюға болады шүмегі бар металл ыдыс көмегімен біріктіреді. Одан да күрделі суреттер — жапырақтар, гүлдер, жануарлар және тіпті портреттер, — үшін арнайы қасықтар, таяқшалар, шпательдер және басқа құралдар қолданылады.

Латте кофесіне арналған десерттер мен тіскебасарлар

Италиялықтар латтені таңғы ас кезінде француз круассанының аналогы — жаңа пісірілген корнеттомен бірге ішеді. Сүтті сусын сары майға негізделген жылы, үлпілдек нан-тоқашпен тамаша үйлеседі! Италиялықтардың үлгісін алуға немесе жаңа тіркесімдерді көруге болады.

Латте кофесі сүттің көп мөлшеріне байланысты тәтті дәмге ие, сондықтан онымен бірге онша тәтті емес десертті таңдаған дұрыс. Жидек тарты, бадам ұнына негізделген макарон бәліштері немесе жарқын ірімшік дәмі мен ұсақталған печенье негізі бар классикалық чизкейк тура келеді. Толтырылған тоқаштар немесе классикалық бриоштар латтемен бірге одан да нәзік болады. Ұнтақталатын печенье, үлпілдек вафлилер, әуе круассандары, қытырлақ бидай тосттары, сүйікті шоколад тілігі — осылар да нәзік сүтті сусынды керемет толықтырады.

Латте кофесі жеңіл тіскебасарлар немесе тәтті емес тағамдармен үйлеседі: құырылған жұмыртқамен, омлетпен, түрлі ірімшіктермен, жаңғақтармен, тойымды толтырғыштар қосылған құймақмен және сэндвичтермен немесе ауыз суаратын кішкентай канапелермен.

Латте үшін қосымша ингредиенттер

Егер классикалық латте кофесі әдетке айналған болса, онда оған батыл басқа ингредиенттерді қосуға болады: сусын соншалықты жан-жақты, оны бүлдіру қиын. Міне, өзіңіз үшін күн сайын жаңа дәмдерді ашу үшін латтені немее толықтыруға болатына жайлы бірнеше идея.

Шәрбат

Латте үшін кез келген шәрбат қолайлы — бір порцияға 20 мл жеткілікті. Мысалы:

  • лаванда шәрбаты сусынға әйгілі өсімдіктің нәзік, тәтті хош иісін береді, ол көбінесе талғампаз ноталар беру үшін нан-тоқаштарға қосылады;
  • шоколад шәрбаты кофенің дәмі мен хош иісіне баса назар аударады, ал соңғы ерекшелік ретінде сусынды туралған жаңғақтармен безендіруге болады;
  • үйеңкі немесе карамель шәрбаты сүттің кілегейлі дәмімен үйлесімді тіркесімі арқасында кофені нағыз десертке айналдырады;
  • жеміс немесе жидек-кофе шәрбаты дәндерінің хош иісін жақсартады, әсіресе таңдалған кофе сұрпы жеміс-жидек ноталарымен сипатталса.

Асқабақ

Даршын, мускат жаңғағы, зімбір және қалампыр қосылған асқабақтың тәтті хош иісі жылумен толтырып, күздің жайлы кештерін еске түсіреді.

1 ш. қ. ұнтақталған даршын, 1 ш. қ. құрғақ ұнтақталған зімбір, 0,5 ш. қ. ұнтақталған мускат жаңғағы және 0,5 ш. қ. ұнтақталған қалампыр араластырыңыз. Суда не пеште пісірілген асқабақтың езбесін дайындаңыз: оны блендермен шайқасаңыз жеткілікті. Латтенің бір порциясы үшін сізге эспрессо порциясы, 200 мл сүт, 25 г асқабақ езбесі, 2 г дәмдеуіштер мен дәміне қарай қант қажет. Асқабақ езбесін бөлек ыдыста жылы сүтпен шайқаңыз, дәмдеуіштер мен қант қосыңыз. Биік стақанға немесе үлкен көлемдегі шыныаяққа кофе құйып, сүт-асқабақ қоспасын қосып, қалауыңыз бойынша көпіршітілген кілегеймен безендіріңіз немесе жай ғана дәмдеуіш қоспасын себіңіз.

Одан да қарапайым нұсқа бар: дайын асқабақ шәрбатын алыңыз және кофе бар шыныаяққа 20 мл қосыңыз. Жылытып алып, сүтті дәмдеуіштермен бөлек ыдыста шайқаңыз, қоспаны кофеге қосыңыз. Көпіршітілген кілегеймен және дәмдеуіштермен безендіріңіз. Асқабақ латтесі дайын!

Кокос

Сіз кокос жаңғағының көмегімен латтенің онсыз да нәзік дәмін ерекше көрсете аласыз. Кәдімгі сүтті кокос сусынымен ауыстырыңыз немесе дәміне қарай кофе бар шыныаяққа кокос шәрбатын қосыңыз, немесе сусынды кокос үлпектерімен безендіріңіз. Және де сіз бірден бәрін істей аласыз!

Жидектер

Жидектер әдеттегі латтені шырынды түстермен ойнатады.
Жидек латтесін дайындау үшін дәміңізге қарай 30 г жидек, 150 мл сүт және стандартты эспрессо порциясын алыңыз. Жаңа піскен жидектерді мұздатылғанға ауыстыруға болады — бастысы, оларды алдын ала ерітіп, артық суды төгіп тастау. Жидектерді блендермен ұсақтап, езбені биік стақанға немесе үлкен шыныаяққа құйыңыз. Кофе мен шайқалған сүтті қосыңыз. Қалауыңыз бойынша сусынды жидекті немесе ванильді шәрбатпен безендіріңіз!

Пісте

Пісте кофе ноталарына баса назар аударады және классикалық латтеге тәтті жаңғақ дәмі мен хош иісін қосады.

Пісте латтесінің бір порциясы үшін 1 ш. қ. пісте пастасын алыңыз, эспрессо қосыңыз, содан кейін шайқалған сүтті қосыңыз. Қалауыңыз бойынша сусынды ұсақталған қуырылған пістемен безендіріңіз. Егер қол астыңызда пісте пастасы болмаса, кофеге жай 20 мл пісте шәрбатын қосыңыз!

Мұз

Ыстық ауа-райында көңіл көтеруге көмектесетін латтенің сергітетін нұсқасы. Мұз қосылған латте үшін сүтті шайқаудың қажеті жоқ: биік стақанға 1 порция эспрессо, 130 мл суық сүт, 2-3 мұз текшесін қосып, қалауыңыз бойынша ванильді немесе кез келген басқа шәрбатты қосыңыз.

Дәмдеуіштер

Латтенің бұл нұсқасы жайлылық пен мерекелік көңіл-күй атмосферасын құруға көмектеседі, жылытады және кеңістікті тәтті ащы хош иіспен толтырады.

Дәмдеуіштерді тікелей эспрессоға қосыңыз, содан кейін шайқалған сүтті құйыңыз. Біз өз идеяларымызбен бөлісеміз, осылайша сіз әртүрлі дәмдеуіштермен латте дайындай аласыз және сүйікті комбинацияңызды таңдай аласыз:

  • сусынға жарқын сары реңк беру үшін шайқау алдында сүтке бір шымшым қосуға болады;
  • ұнтақталған даршын мен ваниль (немесе ваниль сығындысы): кофеге немесе шайқау алдында сүтке бір шымшым қосыңыз — екі жағдайда да дәмді және хош иісті болады;
  • балмен үйлескенде, ол классикалық латтеге балдың сұрпына байланысты жабайы гүлдер немесе шалғын шөптері бар татымды хош иіс пен тәтті дәм береді.

Цитрус жемістері

Лимон, апельсин және басқа цитрус жемістерін латтеге кесек түрінде қоспаған жөн, өйткені жеміс қышқылдарының әсерінен сүт «ұйып кетуі» мүмкін. Бірақ лимон немесе апельсин қабығы кофе-сүт сусынын жарқын цитрус хош иісімен және нәзік қышқылдықпен керемет толықтырады!

Латте из растворимого кофе НЕСКАФЕ®

Латте — бүкіл әлемге танымал классикалық кофе сусындарының бірі. Кофенің жұқа хош иісі, сүттің нәзік дәмі және латтенің дәмді жібектей құрылымы — бұл отбасылық жиындарға немесе жексенбілік таңғы асқа тамаша қосымша. Енді сіз классикалық латте мен оның ерекше нұсқаларын қалай дайындау керектігін білесіз: біздің рецептілерімізмен танысып, ең дәмдісін таңдау ғана қалады! Достарыңыз бен жақындарыңызды жинап, кофе дегустациясын ұйымдастырыңыз, ал қосымша қиындықтарға уақыт жұмсамау үшін латте негізін NESCAFÉ® еритін кофесінен дайындаңыз!