main content

Кофенің сұрпын таңдаймыз: сипаттамалары мен айырмашылықтары

Сіз шыныаяғыңызда кофенің қандай сұрпы бар екенін білесіз бе? Біздің мақаламызда кофе сұрыптары, сондай-ақ дәндерді өңдеу және қуыру туралы бәрін біліп алыңыз.

Кофе дәндерінің таңғажайып қасиеттері бар. Кофе өндірісінде шиеге ұқсас өсімдіктен алынған дәндер бүкіл әлемдегі адамдар бағалайтын жасырын қазынаны білдіреді.

Ромир зерттеу компаниясының мәліметтері бойынша (2023 жылғы) ресейліктер жылына 2,6 миллиард шыныаяқ кофе ішеді! Осындай танымалдылыққа және бүкіл әлемге деген сүйіспеншілікке қарамастан, адамдар кофе дәндерінің шығу тегі туралы және әр сұрыптың өзіндік дәмі туралы сирек ойланады.

Бұл мақалада біз сізге кофенің шығу тегі, кофе ағаштарының түрлеріндегі айырмашылықтар, кофе сұрыптары және олардың сипаттамалары, ұнтақтау және қуыру туралы айтып береміз.

Кофенің жіктелуі: түрлері мен сұрыптары

Кофенің жіктелуі

Кофе дәндері шын мәнінде «кофе шиесі» деп аталатын өсімдіктердің жидектерінен алынатынын білгенде таң қалуыңыз мүмкін. Бұл шие жеуге жарамды, бірақ дәмі бізге таныс кофеге мүлдем ұқсамайды. Олардың жұмсақ, тәтті хош иісі бар — ол кофе дәндерінің бай және хош иісті дәмінен алыс.

Кофе дәндерінің көптеген жіктелімдері бар, олардың барлығы әртүрлі қағидаттарға негізделген. Ағаштың өсу орны мен түрі ескеріледі. Дәстүрлі жіктелулердің бірі кейіннен кофе дайындау үдерісінде қолданылатын жемістер пісетін ағаш түріне негізделген.

Кофе өсімдіктерінің 120-дан астам түрі бар және олардың әрқайсысы өзіндік ерекше хош иіске ие. Бірақ астықты өсіру және өндіру үшін тек 10-ы қолданылады. Сонымен қатар, өндірілген кофенің 99,9%-ы ең танымал 5-ке келеді. Алайда, біз көбінесе екі негізгі кофе сұрпын кездестіреміз.

Кофе ағаштарының түрлері (кофе сұрыптары)

Біз ішетін кофе көбінесе арабика немесе робуста дәндерінен немесе осы екі сұрыптың қоспасынан (блендінен) жасалады. Біз сізге кофенің қандай сұрыптары болатыны туралы егжей-тегжейлі айтып береміз.

Какие сорта кофе бывают
Сорт кофе Арабика

Арабика

Арабика — дәмі мен хош иісі бойынша дәндердің ең танымал және ең құнды түрлерінің бірі. Ол әлемдік өндірістің 69% құрайды. Сондай-ақ, бұл біздің эрамызға дейінгі 1000 жылдан бастап өсірілген кофенің алғашқы түрлерінің бірі болып саналады. Жарқын және теңдестірілген хош иістері бар арабика дәндерін жанкүйерлер жұмсақ, аздып қышқылдығы бар дәмі үшін бағалайды.

Арабика кофе дәндерінің екі түрі бар — типика және бурбон. Суматра және арабиго деп те аталатын типика бүкіл арабиканың «ата-бабасы» болып саналады. Ал бурбон типиканың табиғи мутациясы болып саналады.

Сорт кофе Робуста

Робуста

Робуста әлемдік өндірістің шамамен 29% құрайды. Бұл сұрыптың кофе дәндері жылуды жақсы көреді, сондықтан олар тропикалық климатта — Африка мен Индонезияда өсіріледі. Жалпы, робустаның арабикадан айырмашылығы — ол өте көнбіс және қарапайым. Ол жазықтар мен тауларда өседі, ыстық пен нөсерлерді шыдайды, мұқият күтімді қажет етпейді.

Робуста кофе дәндерінде кофеин мөлшері жоғарырақ болып табылады, сәйкесінше дәмі де тереңірек және қаныққан болады. Оның бай дәмі мен беретін көбігі арқасында бұл сұрып эспрессо үшін таңдалады, сонымен қатар ерігіш кофе дайындау үшін қолданылады.

Кофенің басқа сұрыптары

Дәмі мен қолжетімділігі арқасында арабика мен робуста бүкіл әлемде ең көп таралып, көшбасшы болды. Дегенмен, сіз кофе сұрыптарының тізімі олармен аяқталмайтынын білдіңіз бе? Басқа түрлері бар және олардың әрқайсысының өзіндік артықшылықтары бар.

  • Либерика. Батыс Африкадағы Либериядан шыққан. Бүгінде ол Филиппинде, Индонезияда және Малайзияда өседі. Бұл сұрып күшті хош иіспен ерекшеленеді. Бірақ оның дәмдік сипаттамалары онша айқын емес. Сондықтан либериканы қоспаның дәмін жақсарту үшін көбінесе блендтерге қосады.
  • Эксцельса. Оңтүстік-Шығыс Азияда, соның ішінде Вьетнам мен Филиппинде, сондай-ақ Үндістанда өседі. Эксцельса дәндері арабика жемістеріне ұқсас. Кофе әлемінде олар ерекше хош иісі үшін бағаланады.
  • Стенофила. Ол Сьерра-Леоне биік тауларында өседі. Стенофиланың дәмдік сипаттамалары арабикадан асып түсуі мүмкін. Дәмі табиғи тәттілігімен және орташа қышқылдығымен ерекшеленеді. Бірақ өнеркәсіптік ауқымда стенофиланы жеке сұрып ретінде өндіру тиімді емес.

Кофенің шығу тегі

Кофе дәндері Африка, Латын Америкасы және Азия сияқты аймақтарды қоса алғанда, «кофе белдеуінің» айналасында орналасқан 50-ден астам елде өсіріледі. Теңіз деңгейінен биіктіктің, топырақтың және ауа-райының дұрыс үйлесуі осы аудандарда ең дәмді бұршақтарды өсіру үшін мінсіз климатты қамтамасыз етеді.

Кофейная плантация

Латын Америкасы

Латын Америкасы әлемдегі кофе астаналарының бірі болып саналады. Бұл жерден шыққан дәндері бүгінде супермаркет сөрелерінен табуға болатын көптеген блендтерге кіреді. Міне, латынамерикалық кофесінің бірнеше негізгі сипаттамалары:

  • жаңғақ дәмі,
  • төмен қышқылдық.

NESCAFÉ® Gold Origins Alta Rica бленді — жоғары биіктікте өсірілген ең жоғары сапалы латынамерикалық кофе. Бұл кофе нәзік жеміс ноталары мен карамель хош иіске ие.

Африка

Африкалық кофе танымал дәмінің арқасында әлемдегі ең жақсылардың бірі болып саналады. Дәстүрлі африкалық дәндер келесі сипаттамалармен ерекшеленеді:

  • ауыз қуыратын дәм,
  • орташа қышқылдық.

Азия

Азия теңдесі жоқ ең батыл, қайталанбас дәмі бар бірегей кофе қоспаларының үйі болып қала береді. Әдетте, азиялық кофеден ол осыған ие болады деп күтуге болады:

  • жер ноталары,
  • жеңіл қышқылдық.

Кофе жидектерін өңдеу

Шикізаттың сапасы, әрине, маңызды. Бірақ дәмді ашу үшін оны әрі қарай қалай өңделетіні де өте маңызды. Кофе жидектерін өңдеудің үш негізгі әдісі бар.

  • Табиғи (құрғақ). Жемістер арнайы кептіру станцияларында 4 апта бойы кептіріледі. Нәтижесінде дән мәйектің қанттарына малынып, піседі, соның арқасында сусынның жарқын және бай дәмі пайда болады.
  • Жуылған (дымқыл). Арнайы машина мәйекті дәндерден бөледі. Содан кейін дәндерге үстінен су құйылады. Бұл үдерісте тәтті дәнмаңызды жейтін бактериялар пайда болады. Осыдан кейін кептіру басталады, ол 2-4 аптаға созылады. Мұндай өңдеудің дәмі одан да таза және қышқыл болады.
  • Хани. Жемістер мәйектің бір бөлігінен тазартылып, кептіруге жіберіледі. Мәйектің арқасында дәндер сарғыш реңкке ие болады және балмен жабылғандай жабысқақ болады. Ферментациядан кейін жемістерді қабыршақтап, жасыл дәндерді алады. Бұл өңдеу әдісі дәмнің үлкен өзгергіштігін береді.
Кофе жидектерін өңдеу

Шикізаттың сапасы, әрине, маңызды. Бірақ дәмді ашу үшін оны әрі қарай қалай өңделетіні де өте маңызды. Кофе жидектерін өңдеудің үш негізгі әдісі бар.

  • Табиғи (құрғақ). Жемістер арнайы кептіру станцияларында 4 апта бойы кептіріледі. Нәтижесінде дән мәйектің қанттарына малынып, піседі, соның арқасында сусынның жарқын және бай дәмі пайда болады.
  • Жуылған (дымқыл). Арнайы машина мәйекті дәндерден бөледі. Содан кейін дәндерге үстінен су құйылады. Бұл үдерісте тәтті дәнмаңызды жейтін бактериялар пайда болады. Осыдан кейін кептіру басталады, ол 2-4 аптаға созылады. Мұндай өңдеудің дәмі одан да таза және қышқыл болады.
  • Хани. Жемістер мәйектің бір бөлігінен тазартылып, кептіруге жіберіледі. Мәйектің арқасында дәндер сарғыш реңкке ие болады және балмен жабылғандай жабысқақ болады. Ферментациядан кейін жемістерді қабыршақтап, жасыл дәндерді алады. Бұл өңдеу әдісі дәмнің үлкен өзгергіштігін береді.

Кофені қуыру

Кофені қуыру

Қуыру — бұл кофе дәндерін жылытып алу үдерісі, нәтижесінде біз білетін және жақсы көретін ең бай және хош иісті дәм пайда болады. Балғын дәндердің түсі жасыл және иісі шөпті болады. Қуыру үдерісінде және оның қарқындылығына байланысты химиялық өзгерістер орын алады, бұл кофе дәндерінің жер иісі бар қаныққан қоңыр түсті болуына әкеледі. Қуырылғаннан кейін олар ұсақтауға және біздің сүйікті кофе қоспаларын дайындауға дайын болады.

  • Ақшыл қуыру. Ақшыл қуырылған кофенің тығыздығы аз және қышқылдығы айқын байқалатын жұмсақ дәмі болады.
  • Орташа қуыру. Орташа қуырылған кофе тығыздығы жоғары күшті дәмге ие, бұл қуырудың барлық түрлерінің ішіндегі ең жемісті және тәтті болып табылады. Мұнда қышқылдық аздап сезіледі.
  • Қараңғы қуыру. Қараңғы қуырылған кофе қышқылдығы онша айқын байқалмайтын қаныққан, ащырақ дәмге ие. Ол сондай-ақ түтінді немесе шоколадты тәтті хош иіс бере алады.

Nestlé® компаниясының NESCAFÉ® ерігіш кофесі 1938 жылы нарыққа шықты және әлі күнге дейін жетекші орындарға ие. Өндіріс технологиялары жетілдірілуде, түржинақ алуантүрлі бола беруде, сондықтан әркім өзіне ұнайтын сусын таба алады. Мысалы, ақшыл қуырылған арабика мен қараңғы қуырылған робустаны біріктіретін NESCAFÉ® Gold қаныққан хош иісі мен бай дәмімен ерекшеленеді. Aл NESCAFÉ® Classic Crema кофе сусыны мұқият қуыру және нәзік кофе көбігі арқылы жұмсақтық пен дәм байлығының тепе-теңдігі болып табылады.

Кофе — бұл бүкіл әлемдегі әуесқойлардың талғамына сай келетін бай тарихы мен сұраптар алуантүрлілігі бар сусын. Кофенің ең жақсы сұрыптары — бұл сізге ұнайтын сұрыптар. Мұнда сіз басқалардың талғамына бет бұрып жүрмеген жөн, өйткені кофенің әр сұрпы ерекше болып келеді және өзіндік қайталанбас сипатқа ие. Біреу ащысы бар қанық, біреу қышқылдығы бар кофені жақсы көреді, ал біреу оларға қарағанда жұмсақ сусындарды таңдайды. Сондықтан кофенің қай сұрпы басқаларға қарағанда жақсы — сіз өзіңіз ғана шеше аласыз және таңдағанда өзіңіздің талғамыңыз бен өндірушінің беделіне назар аудара аласыз.